Wielkoskalowa eksploatacja nieodnawialnych źródeł energii wiąże się z kilkoma niezwykle istotnymi problemami. Największym z nich – zaraz przy szkodliwości tego typu rozwiązań – jest fakt, że ich zasoby z pewnością kiedyś się wyczerpią. Dlatego znalezienie alternatywnych sposobów produkowania energii jest tak niezbędne. Jedną z ciekawszych propozycji jest biomasa. Jak wyglądają trendy związane z wykorzystaniem tego paliwa w Polsce?
Czym jest biomasa?
Biomasa to nic innego jak materia pochodzenia organicznego, w której skumulowana została energia. Może być ona uwolniona podczas spalania szczątków jako ciepło, które z kolei z powodzeniem można poddać przekształceniu w energię elektryczną.
Materię tego typu powszechnie uzyskuje się podczas procesów przemysłu rolniczego, leśniczego oraz odpadowego. Do najczęstszych rodzajów biomasy należą więc:
- Niskiej jakości drewno, słoma i inne odpady powstające w procesach rolniczych;
- Odchody i tłuszcze zwierzęce;
- Oleje i niektóre części roślin uprawnych;
- Tzw. rośliny energetyczne: wierzba, topinambur, miskant, zboża.
Większość źródeł do biomasy zalicza również gaz odpadowy powstający na drodze procesów fermentacyjnych zachodzących na wysypiskach śmieci.
Jak było i jak jest?
Biomasa już wiele lat temu została uznana za paliwo z potencjałem. Od początku obecnego stulecia była ona wykorzystywana w procesach współspalania przez polskie elektrownie – w roku 2015 na terenie kraju działało prawie 50 takich reaktorów. Biomasa ma istotny udział w wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii (OZE) – w Polsce w 2013 roku spalanie biomasy pozwoliło dostarczyć ponad 80% całkowitej energii pozyskiwanej z OZE.
Od samego początku jej wykorzystania najpowszechniej stosuje się biopaliwa stałe, a więc przede wszystkim drewno odpadowe z formacji leśnych i przemysłu drzewnego, oraz w drugiej kolejności: drewno poużytkowe i odpady rolnicze. Zdecydowanie mniejszy udział mają rośliny energetyczne. Szacuje się, że obecnie ich uprawy zajmują między 1,8 a 2 mln ha. Mimo sporego potencjału gazu odpadowego, nie jest on chętnie przetwarzany i wykorzystywany.
Przyszłość wykorzystania biomasy
Zgodnie ze strategią Europa 2020 przyjętą przez Komisję Europejską w 2010 roku, w ciągu najbliższych 2 lat OZE powinny być w stanie dostarczyć 20% (w Polsce 15%) całkowitej produkowanej energii. Jest to jeden z powodów, dla których wykorzystanie biomasy wzrasta – jej użytkowanie nie wiąże się z takimi wydatkami, które pochłaniają inwestycje związane chociażby z elektrowniami wiatrowymi.
Przewiduje się, że w 2020 roku udział biomasy w odnawialnych źródłach energii będzie wynosił 86%, natomiast powierzchnia upraw roślin energetycznych szacowana jest na około 2,9 mln ha. Przeczytaj więcej o rozwoju biomasy w Polsce https://trendywenergetyce.pl/perspektywy-rozwoju-biomasy-w-polsce
Jednocześnie trzeba brać poprawkę na fakt, że wykorzystanie biomasy wiąże się z emisją dwutlenku węgla do atmosfery, a przetwarzanie niektórych szczątków (np. kukurydzy) związane jest z ujemnym bilansem energetycznym i ekonomicznym. Innowacje w branży energetycznej są więc niezbędne, by móc działać zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.
Podsumowanie
Biomasa to źródło energii, które może być pożytecznie zużytkowane, i które jest dobrą odpowiedzią na stale wzrastające potrzeby energetyczne społeczeństwa. W kolejnych latach bez wątpienia jeszcze bardziej zyska ona na wartości, jednak wymaga to zachowania ostrożności w działaniu.
